Venedik Lagününde (Laguna di Venezia) yer alan adalar
Laguna di Venezia, Venedik Lagünü 45°24′47″N 12°17′50″E Veneto ilinde Venedik ve etrafında bulunan lagün Adriyatik Denizi’daki kapalı körfez olup, kuzeyde Sile Nehrinden güneyde Brenta Nehri’ne kadar uzanmaktadır. Lagünün % 80’i çamur düzlüğü, % 8’i toprak, % 11’i ise devamlı olarak deniz suyu veya kanal olup, Akdeniz havzasının en büyük sulak alandır.
Venedik Lagünü nerede? Venedik Lagünü harita
Venedik Lagünü, Lido, Malamocco ve Chioggia adlı 3 su girişi ile Adriyatik Denizi ile bağlı olduğudnan, su seviyesindeki değişimlere bağlı olarak Venedik’i sel bastığında bu durum Acqua Alta (‘Yüksek su’) olarak anılmaktadır. Venedik lagününde Venedik (5,17 km²), Sant’Erasmo (3,26 km²), Murano (1,17 km²), Chioggia (0,67 km²), Giudecca (0,59 km²), Mazzorbo (0,52 km²), Torcello (0,44 km²), Sant’Elena (0,34 km²), La Certosa (0,24 km²), Burano (0,21 km²), Tronchetto (0,18 km²), Sacca Fisola (0,18 km²), Isola Di San Michele (0,16 km²), Sacca Sessola (0,16 km²), Santa Cristina (0,13 km²) ada ve takımadaları yer almaktadır.
Burano 45°29′03″N 12°25′06″E [Buràn] Venedik lagünü üzerinde Torcello yakınlarında birbirlerine köprülerle bağlı 4 adadan oluşan bir takımadanın adı olup, dantel işçiliği ve rengârenk evleri ile ünlüdür. Venedik’in 7 km kuzeyinde yer alan Burano’ya vaporetti ile40 dakikada ulaşılabilmekte olup, adalar ayrıca bir köprü vasıtasıyla Mazzorbo’ya bağlıdır. Başlangıçta birbirinden 4 kanal vasıtasıyla ayrılan 5 adadan oluşan Burano’da kanallardan birisi doldurularak Baldassare Galuppi yolu ve meydanı oluşturulmuştur. Burano, San Mauro, Giudecca, San Martino Sinistra, San Martino Destra ve Terranova mahallelerinden oluşmakta olup 0,2108 km²’lik alanda toplam 2.736 kişi yaşamaktadır. San Martino Vescovo kilisesi, Santa Barbara şapeli ile Dantel Müzesi görülebilir.
Giudecca 45.425142°N 12.326482°E [Giudèca] Venedik lagününde Venedik belediyesinebağlı Dorsuduro mezrasında yeralan bir ada olup, Antik Çağ’da Spinalunga (‘Uzun boynuz’) olarak bilinmekteydi. Redentore, Zitelle, Sant’Eufemia ve Santa Croce kiliseleri ile Molino Stucky sarayı ve Casa dei Tre Oci görülebilir.
Isola della Certosa 45.433756°N 12.372573°E Venedik lagününde Venedik’in kuzeydoğusuna yeralan bir ada olup, San Pietro di Castello’dan 250 m, Lido di Venezia’dan ise 500 m mesafede bulunmakta, Vignole adasından 20 m genişliğindeki bir kanalla ayrılmaktadır.
Isola di San Clemente 45.411097°N 12.335585°E Venedik lagününde küçük bir ada olup, başlangıçta manastır sonrasında hastane ve son olarak 2016 Mart ayından beri San Clemente Palace Kempinski oteline ev sahipliği yapmaktadır.
Isola di San Michele 45°26′49″N 12°20′50″E Venedik lagününde ana adalar
topluluğu ile camcılar adası Murano arasında yeralan kare biçimli ada 1807’den beri mezarlık olarak kullanılmakta olup, Igor Stravinsky burada yatmaktadır. Rönesans kilisesi San Michele ve Emiliana şapelini barındıran ada kısa bir süre için hapishane olarak da kullanılmıştır.
Isola di San Secondo 45.451122°N 12.307557°E Venedik lagününde ıssız ve küçük bir ada olup, 1034’de Baffo ailesi buraya bir Benediktin manastırı inşa etmiştir. 1237’de Asti’den San Secundus’un kalıntılarını getirildikten sonra adanın adı değiştirilmiştir. 1824’de adadaki tüm binalar boşaltılmıştır.
Lazzaretto Vecchio 45.406193°N 12.359490°E Venedik lagününde Lido ile Venedik arasında bulunan dörtgen formunda bir ada olup, 1404-1630 arasında cüzzam hastanesi olarak görev yapmıştır. 2004 yılında arkeologlar 15-17. yüzyıllar arasında salgın hastalık sonucu ölmüş 1500’den fazla kişinin iskeletini çıkarmıştır.
Mazzorbo 45.486944°N 12.409167°E Venedik lagününün kuzeyinde yeralan bir ada olup, Burano’ya bir köprü vasıtasıyla bağlıdır. Bir zamanlar ticaret merkezi olan ada aynı zamanda üzüm bağları ve meyve bahçeleri ile ünlüydü. Santa Caterina kilisesi ve tıpkı Burano adasında olduğu gibi rengârenk evleri görülebilir.
Murano 45°27′30″N 12°21′12″E [Muran] Venedik Lagünü’nde Venedik’in 1.5 km kuzeyinde yer alan birbirinden 8 kanalla ayrılmış 7 adanın adı olup, 4.485 (2014) kişiyi barındırmaktadır. Bir zamanlar bağımsız comune olan adalar günümüzde Venedik’in mahallesi konumundadır. 1291’de kentin ahşap yapılarında yangın çıkarma ihtimallerinden korkulan cam yapımcıları Murano adalarına sürülünce ada cam yapımıyla ünlenmiştir. Venedik’ten 12 numaralı vaporetto hattıyla ulaşılabilmektedir.
Pellestrina 45°16′24″N 12°18′04″E Venedik lagünü ile Adriyatik denizi arasında
bariyer görevi yapan bir ada olup 11 km uzunluğundadır. Ada üzerinde San Pietro in Volta, Porto Secco, Sant’ Antonio di Pellestrina ve Pellestrina adlı rengârenk boyanmış evlere sahip 4 köy yeralmakta, dantel işi, bahçecilik, balıkçılık ve turizm ada ekonomisini oluşturmaktadır.
Poveglia 45.381944°N 12.331111°E Venedik lagününde Venedik ile Lido arasında yeralan bir ada olup, küçük bir kanal tarafından ikiye bölünmektedir. Veba Adası olarak da bilinen Poveglia’da 1793 ile 1814 yılları arasında vebaya yakalanan yaklaşık 160 bin kişinin karantinaya alınmıştır. 1922’de akıl hastanesi olarak kullanılan, doktorların hastalar üzerinde deneysel ameliyatlar yaptığı ada hakkında halk arasında hayalet efsaneleri anlatılmaktadır.
Sacca Fisola 45.427612°N 12.31498°E Venedik lagününde bulunan yapay bir ada olup, bir köprüile bağlandığı Giudecca’nın batısında ve Sacca San Biagio’nın kuzeyinde yeralmakta ve halka açık büyük bir havuzu barındırmaktadır.
Sacca Sessola 45.406111°N 12.322222°E Venedik lagününde 1860-1870 arasında suni olarak oluşturulan bir ada olup, 2015 yılından beri ‘JW Marriott Venice Resort and Spa’ oteline ev sahipliği yapmaktadır.
San Francesco del Deserto 45.4731°N 12.4169°E Venedik lagününün kuzeyinde Sant’Erasmo ve Burano arasında yeralan bir ada olup, bir Fransisken manastırını barındırmaktadır.
San Giorgio in Alga 45.425°N 12.291944°E Venedik lagününde Giudecca ile Fusina arasında bulunan bir ada olup, 1000 yılında bir Benediktin manastırına ev sahipliği yapmış, 1717’de büyük bir yangın geçirdikten sonra, 1799’da hapishane olarak kullanılmışsa da günümüzde tamamen terk edilmiştir. Ada, 1944’de Alman ordusunca Müttefik gemilerini mayınlamak amacıyla eğitim kampı olarak kullanılmıştır.
San Giorgio Maggiore 45.428056°N 12.343611°E Venedik lagününde yer alan bir
ada olup, Guidecca’nın doğusunda ve Venedik’in güneyinde yeralmaktadır. San Giorgio Maggiore adası, Canale della Grazia, Canale della Giudecca, Saint Mark Basin, Canale di San Marco ve güney lagünü ile çevrilidir. San Giorgio manastırı (982) ile Basilica di San Giorgio Maggiore kilisesi (1566) görülebilir. Günümüzde Cini sanat vakfının merkezi konumundaki adada Verde adlı bir açıkhava tiyatrosu bulunmaktadır.
San Lazzaro degli Armeni 45.411979°N 12.361422°E /ˈsan ˈladdzaro ˈdeʎʎ arˈmeːni/ Venedik lagününde Venedik’in güneydoğusunda, Lido’nun batısında yeralan küçük bir ada olup, 1717’den beri San Lazzaro Ermeni Katolik manastırına ev sahipliği yapmaktadır.
San Marco in Boccalama 45.388611°N 12.281389°E Venedik lagününde Campana, Sant’Angelo della Polvere ve motte di Volpego arasında bulunan bir ada olup, adını Brenta nehri kollarından Lama’nın ağzındaki San Marco kilisesinden almaktadır.
San Pietro di Castello 45.433889°N 12.36°E [San Piero de Casteo] Venedik lagününde bulunan ada Olivolo adıyla da bilinmekte olup, Venedik ada grubuna iki köprü vasıtasıyla bağlıdır. Adada 6. yüzyıldan beri bir kale bulunmakta olup, 7. yüzyıldan sonra San Pietro kilisesi bir piskoposun ikametgâhı olduğundan adanın bulunduğu sestiere kilisenin adıyla anılmıştır.
San Servolo 45.418666°N 12.357338°E Venedik lagününde San Giorgio Maggiore’nin güneydoğusunda bulunan küçük bir ada olup, 8. yüzyıldan beri Benediktin rahiplerine ev sahipliği yapmaktadır.18. yüzyıldan itibaren askeri hastane olarak kullanılan yapı ise 1978’de kapatılmıştır.
Sant’Angelo della Polvere 45°24′31″N 12°17′00″E Venedik lagününde Contorta kanalı üzerinde Giudecca ve San Giorgio in Alga yakınlarında küçük bir ada olup, mülkü İtalyan devletine aittir. 1060’da bir Benedikten kilise ile rahip ve rahibeler için birer manastırı barındıran adadaki rahibeler 1474’de Giudecca’ya taşınmış, 1555’de Venedik Cumhuriyeti sağlıksız koşullar sebebiyle adadaki nüfusu boşaltarak barut deposu olarak kullanmaya başlamıştır. Bununla birlikte 1689’da bir yıldırım çarpması sonucu cephanelik patlayınca ada tamamen terkedilerek kendi haline bırakılmıştır.
Santa Maria delle Grazie 45.4192°N 12.3394°E Venedik lagününde Giudecca ve San Clemente arasında bulunan yapay bir ada olup, Napolyon savaşları sırasında cephanelik olarak kullanılmış, 1849 yılında gerçekleşen bir patlamada cephanelik ve Ortaçağ manastırı harap olmuştur.
Sant’Andrea Venedik lagününde bulunan küçük bir ada olup, 16. yüzyılda Venedik’i savunmak için inşa edilen Forte di Sant’Andrea kalesine ev sahipliği yapmaktadır.
Sant’Erasmo 45.454444°N 12.407778°E Venedik lagününde Lido’nun kuzeyinde ve Venedik’in doğusunda bulunan bir ada olup Torre Massimiliana adlı kuleyi, bir kiliseyi, enginar tarlaları ile adanın güneyinde kumluk bir plajı barındırmaktadır.
Torcello 45.497902°N 12.418583°E Venedik lagününün kuzeyinde bir ada ve
köyün adı olup, 452’de anakaradaki Altino kentinden gelen göçmenler tarafından kurulmuştur. Ortaçağda canlı bir kent olan Torcello’ya 7. yüzyılda Altino piskoposluğu taşınırken, 811’e dek lagündeki belediyelerin oluşturduğu birliğin liderliğini yapmıştır. Bu tarihten sonra yönetim merkezi Rialto’ya piskoposluk ise Murano’ya taşınmıştır. Santa Maria Assunta Katedrali (639), Santa Fosca Kilisesi ve vaftizhane görülebilir.
Tronchetto 45.440556°N 12.305°E Venedik lagününde otopark olarak kullanılan 1960’larda yaratılmış yapay bir ada olup, Isola nuova (Yeni ada) olarak da bilinmektedir.
Vignole 45°26′24″N 12°22′30″E Venedik lagününde Venedik’in kuzeydoğusunda Sant’Erasmo ve La Certosa arasında yeralan bir ada olup, Sant’Erosia ve Santi Giovanni Battista e Cristina kiliseleri görülebilir.